Bộ máy hô hấp

Bộ máy hô hấp

TS.BS. Lê Khắc Bảo

Giảng viên Bộ Môn Nội - Đại học Y Dược TPHCM

Cố vấn chuyên môn Trung Tâm Điều Trị Bệnh Hô Hấp Phổi Việt

 

I.   Cấu tạo bộ máy hô hấp: Chia thành đường hô hấp trên, dưới và nhu mô phổi

1.    Đường hô hấp trên gồm khoang mũi, khoang miệng, hầu họng, nắp thanh quản

2.    Các xoang cạnh mũi bao gồm xoang trán, xoang hàm, xoang sàng và xoang bướm

 

3.    Đường hô hấp dưới gồm thanh quản, khí quản, phế quản, các tiểu phế quản

4.    Nhu mô phổi gồm phế nang, mô kẽ phổi và các mạch máu phổi

 II.        Chức năng bộ máy hô hấp

Đường hô hấp trên ngăn chặn các vật lạ đi vào đường hô hấp dưới bằng phản xạ ho; lọc lại các hạt bụi đi vào đường thở nhờ hệ thống lông ở mũi; làm ấm, làm ẩm luồng khí đi vào phổi nhờ vào các mạch máu dày đặc xung quanh đường hô hấp trên

Đường hô hấp dưới dẫn không khí đi vào tận trong các phế nang

Nhu mô phổi trao đổi không khí cho cơ thể: O2 được đưa vào cơ thể và CO2 được đào thải ra ngoài

 III.        Các triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh hô hấp

1.    Triệu chứng toàn thân:

a.    Sốt: là dấu hiệu cho thấy đã có bệnh lý viêm nhiễm nào đó xảy ra trong cơ thể

b.    Mệt mỏi, đau nhức mình mẩy, chán ăn

2.    Triệu chứng gợi ý tổn thương bộ máy hô hấp

a.    Tổn thương đường hô hấp trên:

• Triệu chứng mũi: hắt hơi, ngứa mũi, nghẹt mũi, chảy nước mũi
• Triệu chứng xoang: nhức đầu, nhức trán, chảy nước mũi mủ, đau răng
• Triệu chứng hầu họng: đau họng, rát họng, ngứa họng, ho khan

b.    Tổn thương đường hô hấp dưới:

• Triệu chứng thanh quản: khàn giọng, khó nói
• Triệu chứng phế quản: ho khan, hay ho đàm, nặng tức ngực
• Triệu chứng tiểu phế quản: khó thở, thở khò khè, thở rít

c.    Tổn thương nhu mô phổi:

Khó thở, đau ngực khi hít sâu vào, ho khạc đàm, ho ra máu

 

Các bệnh lý hô hấp thường gặp sẽ lần lượt được trình bày trong chuyên mục Các bệnh lý hô hấp thường gặp bao gồm:

• Hen suyễn
• Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
• Viêm phổi
• Viêm mũi dị ứng
• Trào ngược dạ dày thanh quản
• Viêm phế quản cấp
• Giãn phế quản
• Tràn dịch màng phổi
• Xơ phổi
• Ung thư phế quản
• Tâm phế mạn
• Lao
• Lao sơ nhiễm
• Lao hạch
• Lao vú
• Lao kháng thuốc
• Cúm
• Nghiện thuốc lá
• Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ
• Hội chứng chân không yên
• Chứng ngủ ngày quá mức

  IV.        Các biện pháp điều trị bệnh lý hô hấp thông thường

Các biện pháp điều trị bệnh hô hấp thông thường sẽ lần lượt được trình bày lồng ghép trong các bài viết trên chuyên mục Các bệnh lý hô hấp thường gặp của trang web này

 

1.    Điều trị có dùng thuốc

a.    Điều trị phòng ngừa:                              

• Tiêm ngừa cúm, viêm phổi
• Uống thuốc tăng cường miễn dịch

b.     Điều trị triệu chứng:         

• Điều trị giảm ho, long đàm
• Điều trị giảm đau

c.    Điều trị căn nguyên:         

• Điều trị kháng sinh
• ĐIều trị kháng viêm
• Điều trị dãn phế quản
• Điều trị kháng ung thư
• ĐIều trị miễn dịch đặc hiệu

2.    Điều trị không dùng thuốc

a.    Cai thuốc lá

b.    Dinh dưỡng điều trị

c.    Phục hồi chức năng hô hấp