Đo hô hấp ký dùng để làm gì?

Đo hô hấp ký

 

Kiểm tra chức năng phổi của bạn bằng cách đo hô hấp ký

Đo hô hấp ký là gì?
Đo hô hấp ký là một thử nghiệm kiểm tra xem bạn thở có tốt không và có thể giúp

chẩn đoán các bệnh phổi khác nhau. Thử nghiệm này không đau và thường mất

ít hơn 10 phút, nhưng đòi hỏi bạn phải hít thật sâu và gắng sức thổi thật mạnh.

Bạn thở vào một thiết bị gọi là hô hấp ký, để đo lượng không khí trong phổi của

bạn và xem bạn có thể thở ra nhanh ở mức độ nào

Bạn cần làm hô hấp ký khi nào?

• Bạn ho rất nhiều.
• Bạn thấy khó thở khi đi bộ vội vã.
• Bạn lo lắng về sức khỏe lá  phổi của mình.
• Bạn đã được điều trị cho một bệnh phổi.
• Bạn đang ở độ tuổi 40 và đã hút thuốc lá trong 12 tháng qua.
   

Điều gì sẽ xảy ra trong thời gian thử nghiệm?
Y tá hoặc bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bạn cách làm thế nào để đo hô hấp ký trước khi

bạn bắt đầu. Điều quan trọng là bạn nên đặt thật nhiều nỗ lực vào các thử nghiệm

 nếu không thì kết quả sẽ không chính xác. Bạn sẽ được yêu cầu để thổi

3 hoặc nhiều lần vào ống thổi (là ống lọc khuẩn).

Khi ngậm ống thổi, bạn phải:
1. Hít vào sâu như bạn có thể và ngậm chặt môi bao kín xung quanh miệng ống thổi
2. Hãy nỗ lực thổi ra thật mạnh và càng nhanh càng tốt.
3. Hãy thổi cho đến khi phổi của bạn hết hơi và bác sĩ hoặc y tá nói bạn ngừng thổi, thường là sau khi ít nhất là 6 giây cho người lớn và 3 giây cho trẻ em

Kết quả sẽ như thế nào?
Hô hấp ký được kết nối với một máy tính để tạo ra cho các đường cong lưu lượng thổi như hình dưới đây

Số 1 là một đồ thị từ một thanh niên 49 tuổi với chức năng phổi bình thường và số 2 là từ một người đàn ông 67 tuổi bị  tắc nghẽn đường hô hấp mức độ trung bình. Nếu chúng ta nhìn vào số 1 đồ thị bắt đầu từ số 0 và nhanh chóng đạt đỉnh khi người đàn ông thổi ra mạnh. Ông tiếp tục thổi không khí cho một vài giây, tổng cộng 4 lít (nhìn thấy ở mặt dưới bên phải của đồ thị). Lượng không khí này được gọi là dung tích sống gắng sức (viết tắt là FVC). Một thông số quan trọng trong hô hấp ký là FEV1, thể tích khí thở ra gắng sức trong giây đầu tiên (khoảng 3 lít, nhưng không hiển thị trên loại này của đồ thị). Nếu phổi của bạn khỏe mạnh, bạn sẽ thổi ra gần hết hơi thở không khí ngay trong giây  đầu tiên của thử nghiệm.
 

Kết quả có ý nghĩa gì?
Các bác sĩ sẽ sử dụng các thông số (FEV1 và FVC) để chẩn đoán xem  phổi của bạn đang làm việc như thế nào. Nếu lượng không khí bạn có thể thổi ra trong giây đầu tiên là thấp, bạn có thể bị hạn chế đường hô hấp, có thể do bệnh hen suyễn hay bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Nếu bạn đang  điều trị hen suyễn hay COPD (chẳng hạn như dùng thuốc hít), đo hô hấp ký có thể được sử dụng để kiểm tra hiệu quả của thuốc điều trị giúp cải thiện chức năng phổi như thế nào. Hô hấp ký cũng rất hữu ích để loại trừ một số bệnh phổi khác.

Vấn đề bạn có thể có gặp khi đo hô hấp ký

Việc hít vào thở ra gây khó khăn cho một số người. Hãy nhìn thật kỹ và cẩn thận cách làm mẫu 3 bước của y tá hay bác sỹ trước khi bạn tự thực hiện. Điều này sẽ tiết kiệm thời gian và năng lượng. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi hay chóng mặt trong thời gian thử nghiệm, hãy yêu cầu được nghỉ ngơi  vài phút để lấy lại hơi thở của bạn trước khi thử lại. Một số người có thể thấy rằng xét nghiệm này làm cho họ muốn ho. Nếu điều này xảy ra hãy cố gắng ho sạch trước khi bạn thử lại.

Điều gì sẽ xảy ra nếu kết quả kiểm tra có vẻ bất thường?
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn hít một loại thuốc, chờ 10 để 15 phút và sau đó lặp lại các kiểm tra. Điều này giúp bác sĩ để xem thuốc hít có đem lại liệu bất kỳ thiệt hại gì cho hay thuốc hít có thể cải thiện hơi thở của bạn. Nếu đáp ứng với thuốc này, được gọi là thuốc dãn phế quản, cũng có thể giúp bác sĩ biết được liệu bạn có bệnh hen suyễn (mà sẽ cải thiện sau khi các thuốc giãn phế quản) hoặc COPD (trong đó cho thấy cải thiện ít). Nếu bạn đã từng có các triệu chứng giống như bệnh hen suyễn trong quá khứ nhưng kết quả hô hấp ký là bình thường, bạn vẫn có thể có hen suyễn. Nếu bạn là người hút thuốc và kết quả hô hấp ký là bình thường, bạn vẫn có nguy cơ cao phát triển COPD, bệnh tim, đột quỵ, và ung thư phổi, vì vậy bạn nên yêu cầu được bác sỹ tư vấn bỏ thuốc lá. Nếu có ô nhiễm không khí tại nơi làm việc của bạn và kết quả hô hấp ký là bình thường, bạn vẫn nên tránh hít bụi, khói, khói và hóa chất.

Tôi có cần thử nghiệm nữa?
Hô hấp ký là một biện pháp quan trọng để kiểm tra chức năng phổi. Nếu các triệu chứng khác nhau (ví dụ bị bệnh hen suyễn), bạn có thể được yêu cầu để lặp lại các thử nghiệm tại các thời điểm khác nhau, trong trường hợp này bạn cần lưu ý theo dõi so sánh kết quả các lần đo để biết kêt quả bình thường đối với bạn là như thế nào Nếu bạn bị bệnh phổi mãn tính (ví dụ như COPD) thường xuyên đo hô hấp ký có thể giúp theo dõi tình trạng của bạn. Ngoài ra, bạn có thể được yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm khác nếu bác sĩ thấy cần thiết

(Theo European Lung Foundation)