Ngủ ngáy - Bình thường hay bệnh lý?

NGỦ NGÁY: BÌNH THƯỜNG HAY BỆNH LÝ?

ThS.BS. Đặng Thị Mai Khuê

Trung tâm điều trị bệnh hô hấp Phổi Việt

Khoa Hô Hấp - BV Chợ Rẫy

 

 

Khi nói đến ngáy, quan điểm của nhiều người đó là tật, là đề tài gây cười vì nó rất thường gặp, đặc biệt là ở nam giới và người lớn tuổi. Vì vậy ngáy không được chú ý đến và không phải là than phiền của bệnh nhân khi đến gặp bác sĩ, có chăng là người ngủ cùng than phiền. Tuy nhiên, ngáy cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến hạnh phúc, vì  ngáy quá to ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn đời, khiến phải ngủ riêng là điều có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc.

Tuy nhiên, ngáy là một triệu chứng mà ngày nay bác sĩ rất quan tâm vì đó là biểu hiện của hội chứng ngưng thở khi ngủ mà hậu quả ảnh hưởng đến chức năng tim mạch đôi khi rất nặng nề.

Giải thích nguyên nhân của ngủ ngáy:

Ngáy là âm thanh được tạo ra do dòng khí khi thở làm rung vòm khẩu cái, vòm hầu thành họng. Vùng này còn gọi là hầu thanh quản. Đôi khi âm thanh này cũng có thể do vùng mũi bị hẹp hay sau khi uống rượu bia hay sử dụng thuốc an thần.

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

Được định nghĩa khi có tình trạng giảm hay ngưng hẳn luồng khí qua hầu thanh quản trong vòng 10 giây hay hơn lặp đi lặp lại nhiều lần trong khi ngủ. Hậu quả là làm giảm oxy từng đợt trong khi ngủ. Đôi khi hội chứng ngưng thở khi ngủ sẽ gây ra tăng huyết áp, đột quị, nhồi máu cơ tim hay lâu dài hơn là đái tháo đường type 2

Tuy ngáy không phải gây ra hội chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng nó là biểu hiện quan trọng của hội chứng ngưng thở khi ngủ. Chính vì hẹp vùng sau họng gây cản trở luồng khí khi thở, gây ra hội chứng ngưng thở khi ngủ. Ngáy là biểu hiện của tắc nghẽn đường thở khi mà chúng ta ngủ, trương lực cơ sẽ giảm gây xẹp đường thở.

Chẩn đoán hội chứng ngưng thở khi ngủ:

Đầu tiên là thông qua việc hỏi bệnh và thăm khám. Sự hiện diện của ngưới bạn đời để bác sĩ có thêm thông tin về chất lượng giấc ngủ, triệu chứng ngáy, tình trạng ngưng thở trong khi ngủ, hay triệu chứng buồn ngủ ngày và đặc tính của giấc ngủ là rất quan trọng.

Tuy nhiên để khẳng định chẩn đoán, bệnh nhân cần được đo đa ký giấc ngủ hay đa ký hô hấp. Mặc khác, xét nghiệm này giúp đánh giá độ nặng nhẹ của bệnh lý.

Điều trị ngủ ngáy như thế nào?

Trước khi điều trị đặc hiệu, bệnh nhân sẽ được khuyên:

• Giảm cân
• Không uống rượu bia
• Bỏ thuốc lá
• Hạn chế dùng thuốc an thần
• Ngủ nghiêng với banh tenis hay bóng bàn ở lưng

Điều trị đặc hiệu bao gồm:

• Phẫu thuật vùng hầu thanh quản
• Sử dụng dụng cụ kéo hàm dưới ra trước
• Thở máy CPAP trong khi ngủ